इलाम, २२ असार-‘कृषि प्रधान’ देश भनेर गौरव गरिरहे पनि नेपालबाट हुने कृषिजन्य पदार्थको निर्यातमा भने बर्सेनि व्यापक गिरावट आउने गरेको तथ्याङ्कले देखाएको छ ।
नेपालबाट भारत हुँदै तेस्रो मुलुक जाने अलैँची, अदुवा, चियालगायतका कृषिजन्य पदार्थको निर्यात कम हुँदा त्यसबाट हुने आम्दानीमा पनि कमी आएको देखिएको छ । व्यापार तथा निर्यात प्रवद्र्धन केन्द्रका अनुसार आन्तरिक तथा बाह्य समस्याका कारण नेपालको निर्यात क्षमतामा कमी आएको हो ।
गत आर्थिक वर्षको साउनदेखि जेठ मसान्तभित्र १३ करोड ६ लाख एक हजार ६ सय ७२ किलो निर्यात भएको चिया यस वर्ष सोही समयमा ८ करोड ३ लाख २५ हजार ७ सय ८७ किलो मात्र निर्यात भएको केन्द्रले जनाएको छ ।
केन्द्रका अनुसार चालु आर्थिक वर्ष ०७६/७७ (साउन–जेठ) भन्दा आर्थिक वर्ष २०७६/७७ (साउन–जेठ) मा चिया निर्यातमा उल्लेखनीय कमी आएको हो । चियाको निर्यातमा कमी आएसँगै यसबाट भित्रिने आम्दानीमा समेत ह्रास आएको देखिएको छ ।
प्रवर्द्धन केन्द्रका अनुसार गएको आव (साउन–जेठ)मा २ अर्ब ८९ करोड ३५ हजार रुपैयाँ बराबरको चियाबाट आम्दानी भित्रिएकोमा यस आव (साउन–जेठ)मा रु २ अर्ब ६ करोड ५३ लाख ६८ हजार रुपैयाँ बराबर मात्र आम्दानी नेपाल भित्रिएको छ । यस्तै नेपालबाट भारत हुँदै तेस्रो मुलुक पुग्ने अर्को कृषिजन्य पदार्थ अलैँचीको समेत परिमाण र आम्दानी दुवैमा यस वर्ष गिरावट आएको केन्द्रको तथ्याङ्कले देखाएको छ ।
गएको आर्थिक वर्ष ०७५/०७६ को जेठ मसान्तसम्ममा ४८ लाख ८० हजार ९ सय ८५ किलोको अलैँची विदेश निर्यात भएकोमा यस आर्थिक वर्षको जेठसम्ममा ४३ लाख नौ हजार ५ सय ९ किलो मात्र निर्यात भएको पाइएको छ । गएको वर्षको जेठ मसान्तसम्ममा ४ अर्ब ३५ लाख ८७ हजार रुपैयाँ बराबरको अलैँचीबाट आय भएकोमा यस वर्षको जेठ मसान्तसम्ममा ३ अर्ब ४६ करोड १० करोड ४२ हजार रुपैयाँ बराबरको मात्र आम्दानी भएको देखिएको छ ।
यसैगरी नेपालबाट निर्यात हुने अदुवामा पनि यस वर्ष ठूलो परिमाणमा गिरावट आएको पाइएको छ । गएको आव २०७५/०७६ (साउन–जेठ)मा १ करोड २८ लाख ८४ हजार ८४ किलो अदुवा निर्यात भएकोमा यस वर्षको सोही अवधिमा ७६ लाख ८४ हजार ७ सय १६ किलोमा मात्र निर्यात भएको तथ्याङ्कले देखाएकाे छ ।
गएको वर्षको जेठ मसान्तसम्ममा ४२ करोड २१ लाख ६७ हजार २ सय रुपैयाँ बराबरको आय भए पनि यस आवको सोही अवधिमा ३६ करोड ५० लाख ८७ हजार रुपैयाँ बराबरको मात्र अदुवाबाट आम्दानी भएको केन्द्रले जनाएको छ । वैदेशिक व्यापारमा कूल प्रतिशतको ३ दशमलव ९ प्रतिशत हिस्सा ओगट्ने अलैँचीको यस वर्ष १३ दशमलव ६ प्रतिशतले आम्दानीमा गिरावट आएको छ भने २ दशमलव ३ प्रतिशत हिस्सा ओगट्ने चियाको आम्दानीमा २८ दशमलव ५ प्रतिशत र शून्य दशमलव ४ प्रतिशत हिस्सा रहेको अदुवाको १३ दशमलव चार प्रतिशत गिरावट आएको वैदेशिक व्यापार तथा निर्यात प्रवर्द्धन केन्द्रले जनाएको छ । (रासस)