काठमाडौं, १६ जेठ-लिम्पियाधुरा, लिपुलेक, कालापानी सीमा विवादमा नेपालले विदेश सचिवस्तरीय वार्ताको पहल गरिरहेका बेला भारतले नेपालसँग वार्तामा नबस्ने संकेत गरेको छ ।

भारतले वार्ताका लागि दुई देशबीच विश्वासको वातावरण बनाउन आवश्यक रहेको बताएको छ । नेपाल र भारतबीच लिपुलेक, लिम्पियाधुरा र कालापानी क्षेत्रलाई लिएर विवाद चर्किएका बेला भारतले नेपालसँग वार्तामा यथास्थितिमा नबस्ने संकेत गरेको हो ।

भारतले जम्म’ काश्मिरलाई विशेष अधिकार दिने भारतीय संविधानको धारा ३७० हटाएपछि भारतले नेपाली भूमि समेत समेटेर नक्सा जारी गरेपछि नेपाल भारत सीमा विवाद चर्किएको हो ।

गत साता मात्रै नेपालले लिम्पियाधुरा, लिपुलेक र कालापानीसहितको क्षेत्र समेटेर नयाँ नक्सा गत साता जारी गरेको थियो । गत वर्ष भारतले जारी गरेको नक्सामा यो क्षेत्रलाई भारतीय नक्सामा राखिएको थियो ।

भारतले यो क्षेत्र आफ्नो भएको दाबी गर्दै आएको छ । नेपालले नयाँ नक्सा जारी गर्दै संविधान संशोधन गरेर सोहीअनुसार सच्याउने तयारी गरिरहेको छ ।

भारतीय विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता अनुराग श्रीवास्तवले भारतले नेपालले पछिल्लो समयमा जारी गरेको नक्साबारे जानकार रहेको भन्दै नेपालले यो मुद्दाको गम्भीरता हेरेर नै विचार गरिरहेको बताएका छन् ।

उनले भने, ‘भारत विश्वासका लागि माहाैलमा आपसी संवेदनशीलताको आधारमा आफ्ना सबै छिमेकीसँग वार्ताका लागि तयार छ । यो एक प्रक्रिया हो र यसका लागि सकारात्मक वातावरणको आवश्यकता पर्छ ।’

उनले नेपालसँग भारतको ऐतिहासिक र गहिरो सम्बन्ध रहेको उल्लेख गर्दै भनेका छन्, ‘कोभिड–१९ को महामारीको चुनौतीपूर्ण समयमा पनि भारतले नेपाललाई अत्यावश्यक औषधि आपूर्ति गरिरहेको छ ।’

भारतले नेपालसँग संवेदनशील सम्बन्ध रहेको उल्लेख गर्दै विश्वासको वातावरण नभएसम्म वार्तामा नबस्ने संकेत गरेको छ । यसबाट भारत सीमा विवादमा तत्काल वार्तामा बस्नुभन्दा नेपाललाई गलाउने नीतिमा रहेको देखिएको छ ।

गत नोभेम्बरमा भारतले नेपाली भूमिसहित नक्सा जारी गरेपछि नेपालले विदेशसचिव स्तरीय वार्ताको कोसिस गरे पनि भारतले अहिलेसम्म वार्तामा बस्न विभिन्न बहाना बनाउँदै आएको छ ।