विराटनगरस्थित शिक्षादीप कलेजका प्रन्सिपल हुन, ज्ञानबहादुर खड्का । सक्षम नेतृत्व, कुशल व्यवस्थापन, उत्कृष्ट शैक्षिक वातावरण तथा मिहिनेती प्राध्यापक, शिक्षक शिक्षिका र विद्यार्थीको अथक प्रयासले मेडिकल र इन्जिनियरिङमा शिक्षादीप कलेज अग्रणी स्थानमा आउँछ । प्रत्येक वर्ष मेडिकल र इन्जिनियरिङ अध्ययनको लागि पूर्ण छात्रवृत्तिमा नाम निकाल्ने विद्यार्थीको संख्या बढ्दो क्रममा रहेको छ । त्रिभुवन विश्वविद्यालयअन्तर्गत महाराजगञ्ज मेडिकल इन्ष्टिच्युट (त्रिवि शिक्षण अस्पताल) सहितका अन्य मेडिकल कलेजहरुमा पूर्ण छात्रवृत्तिमा चिकित्साशास्त्र पढ्न सक्षम बनाउने कलेजको पहिचान शिक्षादीप कलेजले बनाएको छ । यसै विषयमा शिक्षादीप कलेजका प्रिन्सिपल खड्कासँग गरिएको संक्षिप्त कुराकानी :
गुणस्तरीय शिक्षा कसरी प्रदान गर्दै आउनुभएको छ ?
– शिक्षादीप कलेजले विद्यार्थी केन्द्रित शैक्षिक वातावरण तयार गरेको छ । शिक्षण सिकाइका लागि सुविधासम्पन्न पूर्वाधार तयार गरेको छ । अध्यापनको लागि डिजिटल कक्षा कोठा, प्रयोगशाला र पुस्तकालय छन् । विद्यार्थीको सबै रेकर्ड डिजिटल प्रणालीमा हुन्छ । विद्यार्थीलाई अध्ययन सामग्रीसमेत डिजिटल प्रणालीमै उपलब्ध गराउछौँ । सबै कुरालाई डिजिटलाइज्ड गर्दा शिक्षक र विद्यार्थी दुवैको मूल्याङ्कनमा सजिलो भएको छ । कलेजको सफलताको मुख्य श्रेय यहाँका अनुभवी र मेहनती शिक्षक तथा कर्मचारी नै हुन् । उहाँहरुले बडो मेहनेतका साथ विद्यार्थीहरुलाई देशको सक्षम नागरिक बनाउन अथक मेहनत गर्नुभएको छ । अध्यापनको क्रममा विद्यार्थीलाई बढीभन्दा बढी अन्तरक्रियात्मक बनाउने शिक्षण विधि कलेजले अपनाएको छ । शिक्षादीपमा आएका विद्यार्थी व्यवहारिक रूपमै सक्षम हुन्छन् । त्यो शैक्षिक वातावरण हामीले स्थापित गरेका छौं ।
विद्यार्थीले कस्तो कलेज रोज्ने ?
– एसइइ उतीर्ण विद्यार्थी तथा अभिभावकहरूको सन्दर्भमा यो साझा प्रश्न हो । एक वाक्यमा भन्दा विद्यार्थीले राम्रो कलेज रोज्ने हो । सामान्यतयाः उपयुक्त भौतिक पूर्वाधार खास गरी कक्षाकोठा, प्रयोगशालाहरू तथा पुस्तकालयको के कस्तो छ हेर्नुप¥यो । अहिले लोभमा परेर भोलि बन्द हुनेवाला कलेजमा भर्ना हुन पुगियो भने त्यो विद्यार्थीको शैक्षिक भविष्य असुरक्षित हुन पुग्छ । कलेज सञ्चालकहरूको टिम कस्तो छ, उनीहरू कत्तिको प्रोफेसनल छन्, प्राज्ञिक पृष्ठभूमिका छन–छैनन् बुझ्नुपर्छ । यी सबै कुरामा चित्त बुझेपछि आउन जान सजिलो हुने वा यातायातको सुविधा भएको कलेज रोज्दा फरक पर्दैन ।
तपाईंको शैक्षिक संस्थाको विशेषता के हो ?
– शिक्षादीप कलेज १६ वर्ष पुरा भएर १७ वर्षमा प्रवेश गरेको शैक्षिक संस्था हो । त्यसैले हामी विभिन्न अनुभवबाट खारिएर परिपक्व भएका छौं । अहिलेसम्म सत प्रतिशतसम्म विद्यार्थी उत्तीर्ण गराउन सफल शैक्षिक संस्थाका रूपमा परिचित छौं । यहाँ कोशी प्रदेश मात्र नभएर मधेश प्रदेशका पनि विद्यार्थीले अध्ययन पूरा गरिसकेका छन् ।
मेडिकल र इन्जिनियरिङमा नतिजा कस्तो छ ?
– प्रत्येक वर्ष मेडिकल र इन्जिनियरिङ अध्ययनको लागि पूर्ण छात्रवृत्तिमा नाम निकाल्ने विद्यार्थीको संख्या बढ्दो क्रममा रहेको छ । त्रिभुवन विश्वविद्यालयअन्तर्गत महाराजगञ्ज मेडिकल इन्ष्टिच्युट (त्रिवि शिक्षण अस्पताल) सहितका अन्य मेडिकल कलेजहरुमा पूर्ण छात्रवृत्तिमा चिकित्साशास्त्र पढ्न सक्षम बनाउने कलेजको पहिचान शिक्षादीपले बनाएको छ । गत वर्ष चिकित्सा शिक्षा आयोगले लिएको एमबीबीएसको प्रवेश परीक्षामा शिक्षादीपकी अदितीकुमारी जैन ‘टपर’ भइन् । उनले १८ हजारभन्दा बढी विद्यार्थीलाई उछिन्दै छात्रातर्फ देशभरै टप भएकी थिइन् । कुल ६ हजार ६ सय ६९ विद्यार्थीले प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण गर्दा २ सय पूर्णाङ्कमा १७१.५ अङ्कसहित जैन सर्वोत्कृष्ट भइन् । छात्रातर्फ देशभरिमा सर्वोत्कृष्टमा नाम निकालेर जैन अहिले चिकित्साशास्त्र अध्ययन गरिरहेकी छिन् । यस वर्ष शिक्षादीपका ७ जना विद्यार्थीले मेडिकल शिक्षा अध्ययनको लागि एमबीबीएसमा पूर्ण छात्रवृत्तिमा नाम निकालेका छन् । त्यसैगरी इन्जिनियरिङमा उत्कृष्ट एक सयमा तीन जनाले नाम निकाल्न सफल भएका छन्् भने पचासौँ विद्यार्थीले प्रवेश परीक्षा पास गरेका छन् । शिक्षादीपको छोटो इतिहास तर दर्बिलो विरासत छ । स्थापनाको सुरुकै वर्षमा पूर्वाञ्चल प्रथम भयो । २०६८ सालको कक्षा १२ को वार्षिक परीक्षा काठमाण्डौं उपत्यका बाहिरबाट पहिलो पटक नेपाल प्रथम शिक्षादीपका डेनिस गौतम र नेपाल तृतीय पर्वत पौडेल भए । यो परिणामले शिक्षादीपले एउटा उचाइ मात्र लिएन, काठमाण्डौलाई चुनौती दियो अभिभावकलाई पनि कक्षा १२ सम्मको अध्ययनका लागि विराटनगर नै उपयुक्त छ भन्ने सन्देश पनि दिएको छ । २०६९ सालमा रोशना अधिकारीले एमबीबीएसको प्रवेश परीक्षामा पुनः पूर्वाञ्चल प्रथम भएर सफलताको अर्को ईटा थपिन् । २०७१ सालमा पूर्वाञ्चलबाट शिक्षादीपका गौरव नेपालले मेडिकल शिक्षा अध्ययनको लागि पूर्ण छात्रवृत्तिामा १६ औं स्थानमा नाम निकालेका थिए । त्यसबेला शिक्षादीपबाट पाँच जना विद्यार्थीले मेडिकल शिक्षा अध्ययनको लागि पूर्ण छात्रवृत्तिामा नाम निकाले ।
शैक्षिक क्षेत्रमा देखिएको प्रतिस्पर्धाका सम्बनधमा के भन्नुहुन्छ ?
–स्वस्थ र अस्वस्थ दुवै किसिमको प्रतिस्पर्धा छ । अस्वस्थ प्रतिस्पर्धाका बारेमा केही भन्नै पर्दैन्, तर स्वस्थ प्रतिस्पर्धाले कलेजहरुको शैक्षिक गुणस्तर वृद्धि हुन्छ । यसको प्रत्यक्ष फाइदा अभिभावकहरूलाई छ किनभने उहाँहरूलाई धेरै विकल्प उपलब्ध हुन्छ, आम्दानी, शैक्षिक शुल्क तथा गुणस्तर र कलेजले प्रदान गर्ने छात्रवृत्तिबीच समन्वय गर्न उहाँहरूलाई धेरै सजिलो भएको छ ।