विराटनगर । विराटनगर – ११ स्थित बिकेभिएम स्कुलदेखि दक्षिण पछाडी फोहर र दुर्गन्धित बनेको छ । बजार क्षेत्रका सडक तथा नालामा फालिएका फोहर सडेर दुर्गन्धमय बनेको हो ।

एक हप्ताभन्दा बढी दिनदेखि फोहर उठाउने चासो नदिदा सरुवा रोग फैलिने भन्दै यहाँका स्थानीय चिन्तित छन् । फोहर थुप्रिएर दुर्गन्ध भएको स्थानदेखि करिब एक सय मिटरको दुरीमा विराटनगर ११ नम्बरको वडा कार्यालय रहेको छ । कार्यालयकै आसपासमा फोहरको डंगुर हुँदा सेवा लिन जाने सेवाग्राही दुर्गन्ध र त्यसले पार्ने असरले प्रभावित भएका छन् ।
विराटनगर ११ का मणी दाहालले बिकेभिएम स्कुल पछाडी फालेको फोहरले दुर्गन्ध फैलिएको बताए । बाटो हिडन नसक्ने गरि दुर्गन्ध फैलिदा रोग थपिने चिन्ताले सताएको उनले बताए । ‘बाटोमा फोहरबाट आउने दुर्गन्धले सास फेर्न समेत गाह्रो रहेछ,’ उनले भने, ‘यो बाटो भएर मान्छे हिड्दा नाक–मुख थुनेर जानु परेको छ ।’

महानगरपालिकाले पनि फोहर व्यवस्थापन गर्न कुनै भूमिका नखेलेको स्थानीयको आरोप छ । ‘फोहरको डंगुर भइसक्यो । यहाँको फोहर उठदैन पनि । फोहर फाल्नेलाई कारवाही पनि हुदैन,’ उनले फोहरको थुप्रो देखाउँदै भने, ‘स्कुल जाँदा पनि केटाकेटी नाक थुनेर हिड्ने गरेका छन् । अहिले पनि उस्तै छ ।’ स्थानीय जनप्रतिनधी र महानगरपालिकालाई पटक–पटक फोहर हटाउन आग्रह गरे पनि सुनुवाई नभएको स्थानीयको गुनासो छ ।

फोहर नउठेर दुर्गन्ध फैलिदा जनस्वास्थ्यमा गम्भिर असर पर्ने कोशी अस्पतालका वरिष्ठ फिजिसियन डा. लक्ष्मीनारयण यादवले बताए । दुर्गन्ध र फोहरले झाडापखाला, टाइफाइड र मलेरिया, कालाजार लगायतका रोग लाग्नसक्ने उनले बताए । ‘भाइरसस या किटाणु बिभिन्न माध्यमबाट मानिसको शरिरमा प्रवेश गरेमा यी रोगहरु सर्छन्,’ उनले भने, ‘त्यसैले हामीले सरसफाइमा ध्यान दिन जरुरी छ ।’

फोहर व्यवस्थापनको लागि विराटनगरको तीन वटा संस्थाले ठेक्का लिएको छ । नेपाल फुलबारी, स्वास्थ्य र शाीन्तको लागि बातवरण नेपाल र सगरमाथा मल्टिपल सर्भिस प्रालिले ठेक्का लिएको हो । नेपाल फुलबारीले उत्तरी क्षेत्र विराटनगर १ देखि ५ नम्बर वडा र १९ गरि ६ वटाको फोहर उठाए बापत विराटनगर महानगरपालिकाले ८८ हजार रुपैयाँ भुक्तानी गर्दै आएको छ । त्यसैगरी स्वास्थ्य र शान्तिको लागि बातवरण नेपालले ६ देखि ११ नम्बर सम्म ५ वटा वडाको फोहर व्यवस्थापन गरे बापत महानगरपालिबाट मासिक १ रुपैयाँ लिने गरेको छ । ११ देखि १८ नम्बर वडा सगरमाथा मल्टिपल सर्भिसलाई महानगरपालिकाले ३ लाख रुपैयाँ भुक्तानी दिने गरेको छ । स्वास्थ्य र शान्तिको लागि वातवरण नेपालको कार्य क्षेत्रमा पर्ने वडा भित्र फोहरको डंगुर देखिएको हो । स्वास्थ्य र शान्तिको लागि वातवरण नेपालका संयोजक एकराज खनाल निजीमा जग्गामा फोहर फाल्ने गरेको बताए । ‘हामीले थुप्रै पटक यहाँको फोहर उठाइ सक्यौ । तर, कसले फाल्ने गर्छ । हामी पनि हैरानी भइसक्यौ,’ उनले भने, ‘ग्राहक नबनेकोले फोहर फालेको हुनसक्छ । हामी त्यो फोहरको व्यवस्थापन गर्नेछौं ।’ यता विराटनगरका महानगरपालिकाको सरसफाइ महाशाखा प्रमुख पुनम दाहालले जथाभावि फोहर फाल्नेलाई कारवाही हुने बताए । ‘दुर्गन्ध फैलिने गरि फालेको फोहर सम्झौता अनुसार ठेक्का लिएको कम्पनीले उठाउनेछ । तर, जथाभावी फोहर फाल्नेलाई महानगरपालिकाले ऐन र नियम अनुसार कारवाही गर्नेछ,’ उनले भने ।